Hoewel iedereen zich momenteel focust op de pandemie, zijn de Amerikaanse presidentsverkiezingen van cruciaal belang voor de vooruitzichten voor de economie en de financiële markten op langere termijn. Voor beleggers is de uitslag van belang, omdat deze bepalend is voor het vermogen van de regering om beleidsveranderingen door te voeren. Zullen het Witte Huis en het Congres kunnen samenwerken of raken ze in een impasse?

Een eensgezinde regering is sneller in staat om beleid in te voeren om economisch herstel te bevorderen, ongeacht welke partij wint. Als de politieke instituties verdeeld zijn, zijn de vooruitzichten onzekerder. De uitslag van de verkiezingen in november zal ook gevolgen hebben voor de aanhoudende handelsspanningen en de manier waarop de VS zich opstelt ten opzichte van internationale instellingen en initiatieven.

Denk bijvoorbeeld aan het klimaatakkoord van Parijs van 2015, dat als doel heeft om de opwarming van de aarde te vertragen, waar president Trump zich kort na zijn aantreden in 2017 uit heeft teruggetrokken. Trump heeft ook regels teruggedraaid die autofabrikanten dwongen om zuiniger voertuigen te produceren. Hij zou de regelgeving bedoeld om het milieu te beschermen kunnen blijven versoepelen om economische groei te stimuleren.

Het Amerikaanse politieke klimaat is in de ogen van de markt minder belangrijk geworden in een tijd waarin het nieuws wordt gedomineerd door de coronaviruspandemie.

De Green Deal van Europa ziet er nu nog ambitieuzer uit. Het plan is om de regio om te vormen tot een CO2-arme economie, zonder dat dit ten koste gaat van de welvaart, en tegelijkertijd de levenskwaliteit van mensen te verbeteren. Grijpen Europese leiders dit moment aan om een nieuwe groeistrategie te implementeren door nieuwe wetgeving in te voeren en investeringen van de particuliere sector in hightechindustrieën aan te moedigen?

Het is onwaarschijnlijk dat er een volledige begrotingsunie komt, waarbij de nationale uitgaven en belastingtarieven centraal op Europees niveau worden vastgesteld en er collectieve eurobonds in de plaats komen van de individuele staatsschuld. Toch zijn wij van mening dat de financiële markten het vermogen van de EU om verder te integreren onderschatten. De weg zal in eerste instantie misschien hobbelig zijn, maar uiteindelijk zou een aantal structurele problemen kunnen worden aangepakt waardoor de groeiverwachtingen van de regio al lange tijd achterblijven.

Als de Europese beleidsmakers de sceptici verrassen en de weg van hervormingen inslaan, dan zullen de economie en de markten daar positief op reageren. Het groeitempo zou omhoog kunnen gaan, aandelenmarkten en bedrijfsobligaties zouden kunnen aantrekken, de euro zou kunnen stijgen ten opzichte van de belangrijkste valuta's en de rente zou kunnen gaan stijgen.

We suggereren niet dat de regio snel uit de recessie komt die door de lockdowns wordt veroorzaakt, door stappen in de richting van een fiscale eenwording te zetten, in combinatie met bestaande monetaire instrumenten. Wel denken we dat de markten de kans onderschatten dat beleidsmakers op de kwetsbaarheid van Europa zullen reageren door een stap in richting van verdere integratie te zetten.

De Europese Unie heeft de afgelopen tien jaar slechts beperkte vooruitgang geboekt op het gebied van begrotingsintegratie en daar zal de komende tien jaar waarschijnlijk weinig verandering in komen.

Een iets hogere inflatie zou het herstel moeten bevorderen. Als de omstandigheden niet te extreem zijn, zou een marktvriendelijk monetair beleid tot gematigde economische groei moeten kunnen leiden. Tegelijkertijd moeten we rekening houden met desinflatoire krachten op de lange termijn – van de vergrijzing tot de digitalisering – die de prijsstijgingen waarschijnlijk onder druk zullen zetten.

Maar uiteindelijk denken wij dat het groeitempo van de economie omhoog zal gaan en de inflatie zal stijgen, zodra er zicht op een vaccin is. Ondertussen zou het economisch protectionisme sterker kunnen worden en zouden populistische maatregelen tot hogere lonen kunnen leiden, waardoor huishoudinkomens en consumptie zouden stijgen. Op langere termijn zou de transitie naar hernieuwbare energiebronnen sneller kunnen gaan dan de economie zou rechtvaardigen, als de beleidsmakers stimuleringsmaatregelen inzetten. Deze verschuiving zou kunnen bijdragen aan een hogere inflatie, doordat goedkope fossiele brandstoffen uit de energiemix worden gedrongen.

Volgens marktverwachtingen zal de inflatie wereldwijd voor langere tijd zeer laag blijven. Wij denken echter dat de inflatie geleidelijk zal stijgen, zodra de wereldeconomie zich begint te herstellen. Niet alleen door de stimuleringsmaatregelen, maar bijvoorbeeld ook door bedrijven die steeds meer voor duurdere lokale toeleveranciers zullen kiezen in plaats van goedkopere buitenlandse.

De neveneffecten van de coronaviruspandemie zullen nog vele jaren een deflatoir effect op de wereldeconomie hebben.

De stimuleringsmaatregelen zijn stevig omdat er geen sprake is van moreel risico zoals tijdens de financiële crisis van 2008, toen banken nadat ze te grote risico’s hadden genomen een lang proces van schuldverlaging moesten ondergaan. Met name het bankwezen bevindt zich nu in een sterke positie na een decennium van aangescherpte regelgeving en kan zijn gezonde balans inzetten om het herstel te steunen.

Centrale banken kopen niet alleen staatsobligaties maar ook bedrijfsobligaties op en injecteren zo rechtstreeks geld in de particuliere sector. Hoewel deze aanpak formeel gezien monetair beleid is, is het indirect begrotingsbeleid, dat bedrijven in staat stelt om tegen betaalbare tarieven te lenen. Centrale banken zorgen ook voor een goedkope financieringsbron voor overheidsuitgaven.

We verwachten dat zowel de monetaire als fiscale maatregelen zullen bijdragen aan het herstel, door bedrijven en werknemers tijdens de crisis en de periode erna te steunen. Samen financieren de centrale banken en regeringen de stimuleringsmaatregelen, zodat ze alles kunnen doen wat nodig is – en zolang als nodig is – om de economieën weer op gang te helpen en een solide basis voor toekomstige groei te creëren.

De centrale banken hebben alle mogelijke monetaire beleidsmaatregelen al ingezet, waardoor alleen regeringen de economische groei nog verder kunnen stimuleren door hun begrotingsbeleid.

Nu regeringen in de hele wereld de lockdownmaatregelen versoepelen die zij hebben genomen om de verspreiding van Covid-19 af te remmen, verwachten we dat de economische bedrijvigheid weer op gang komt. De social-distancemaatregelen zullen nog enige tijd van kracht blijven, waardoor het tempo van het herstel wordt vertraagd. Het proces zal echter worden ondersteund door ongekende monetaire stimuleringsmaatregelen en overheidssteun, in combinatie met een versoepeld regulerings- en fiscaal beleid.

Hoewel de meeste ontwikkelde economieën na hun herstel van de financiële crisis van 2008 een lange periode van groei hebben doorgemaakt, zijn ze redelijk in balans – met uitzondering misschien van het risicovollere deel van het bedrijfsleven in de VS. Vorige recessies werden onder andere veroorzaakt door te hoge schulden van huishoudens en bedrijven. Aangezien er deze keer geen vroegere excessen gecorrigeerd hoeven te worden, verwachten we dat het herstel meteen inzet.

We verwachten een U-vormig herstel naarmate de economie zich van de wanhoop van een diepe recessie naar de herstelfase ontwikkelt. Toch zal het proces niet overal even snel gaan. Sommige bedrijven zullen relatief snel weer inkomsten kunnen genereren, terwijl andere niet in staat zullen zijn zich aan de uitdagende omgeving aan te passen en geconfronteerd zullen worden met solvabiliteitsproblemen.

Door de lockdown is de uitstoot van broeikasgassen afgenomen. Sommige regeringen grijpen dit aan om met hun herstelplannen de CO2-arme industrie te stimuleren. Hun slogan is ‘Build Back Better’, maar door de lage olieprijzen is het de vraag of ze kans van slagen hebben. Wij geloven echter dat er belangrijke positieve veranderingen uit deze crisis zullen voortvloeien. We verwachten dat werknemers gebruik zullen kunnen blijven maken van flexibelere werkregelingen wanneer de lockdown versoepeld wordt – een trend die betere kansen biedt voor werkende ouders en mensen met een mobiliteitsbeperkingen.

De wereldeconomie zal geleidelijk herstellen van de recessie als gevolg van de coronaviruspandemie, waardoor een U-vormige curve ontstaat.

We hebben onze halfjaarlijkse update geschreven met het doel om beleggers te helpen grip te krijgen op deze uitzonderlijk onzekere periode voor de wereldeconomie en de financiële markten. Beleggen is een langetermijnproces dat geduld vereist en het vermogen om rustig te blijven als de markten fluctueren. Wij hopen dat onze analyse een nuttig inzicht geeft in hoe de situatie zich de komende maanden zal ontwikkelen.

DE MOEILIJKE VRAGEN STELLEN IS NOG NOOIT ZO BELANGRIJK GEWEEST

Er is nog steeds veel dat we niet weten over het coronavirus, en voorlopig is er nog geen sprake van een terugkeer naar het leven zoals we dat begin 2020 kenden. Hoewel de lockdown versoepeld wordt, zal de pandemie ons leven op allerlei manieren blijven beïnvloeden. Wat zal waarschijnlijk weer op de een of andere manier normaal worden en wat zal waarschijnlijk permanent veranderen?