In de hectiek op de financiële markten tijdens de grote virusuitbraak steeg de vraag naar veilige-havenvaluta's explosief. Denk bijvoorbeeld aan de Amerikaanse dollar - de wereldwijde reservemunt - en andere traditionele vluchthavens zoals de Zwitserse frank. Maar hoe lang blijven deze valuta's nog hard?

We verwachten dat de wereldeconomie langzamerhand aan het herstelproces begint nu het aantal nieuwe besmettingen daalt, social-distancemaatregelen worden versoepeld en steunmaatregelen effect krijgen. De opwaartse druk op veilige-havenvaluta's zal hierdoor moeten afnemen. We achten de kans vrij groot dat dit binnenkort gebeurt, al is het een geleidelijk proces. We zijn van mening dat dit twee oorzaken heeft.

Ten eerste hangt het feit dat beleggers langzaamaan meer risico willen nemen op financiële markten niet alleen af van het absolute herstel (dat in eerste instantie ongelijkmatig en gematigd zal verlopen). Het hangt ook af van de vraag of de economische activiteiten een gestage relatieve verbetering laten zien ten opzichte van het dieptepunt. Ten tweede zijn de gezamenlijke monetaire steunmaatregelen en steunpakketten van overheden zo ongekend groot dat we ervan overtuigd zijn dat ze zullen leiden tot hernieuwde groei.

De koersen van valuta's die als veilige haven worden beschouwd zijn gestegen tijdens de coronapandemie, maar zullen waarschijnlijk iets dalen zodra beleggers geleidelijk meer risico willen nemen op de financiële markten.

De dollar is al jaren een harde valuta, en heeft nog meer aan kracht gewonnen tijdens de coronapandemie. Nu het herstelproces van de wereldeconomie is ingezet, zouden deze stuwende kortetermijnkrachten moeten afzwakken. Op de langere termijn kan de vraag naar dollars dalen door een combinatie van factoren, waardoor de munt geleidelijk in waarde daalt ten opzichte van andere belangrijke valuta's.

Een van deze factoren is ruwe olie. De olieprijs zal stijgen naarmate de wereldwijde economische groei toeneemt en de vraag aantrekt. Vervolgens zullen er meer 'oliedollars' naar olielanden stromen. Met als waarschijnlijk gevolg een omslag in de marginale stijging van de vraag naar Amerikaanse dollars die het gevolg was van de gedaalde olieprijs.

Tegelijkertijd zetten de monetaire stimuleringsmaatregelen van de Amerikaanse centrale bank (de Fed) de dollarkoers onder druk. De grootschalige aankoop van obligaties zal ervoor zorgen dat de balans van de Fed sneller stijgt dan de balans van andere centrale banken en dat het aanbod van Amerikaanse dollars groeit.

Begin 2020 verbeterde de relatie tussen Amerika en China nadat de landen een akkoord hadden bereikt over de eerste fase van hun handelsovereenkomst. Tijdens de coronapandemie zijn de spanningen tussen de twee grootmachten echter weer opgelaaid. De Chinese financiële markten zullen niet alleen kwetsbaar blijven voor tegenvallers in het economisch herstelproces, maar ook voor het aanhoudende handelsconflict.

De ontwikkelingen van het handelsbeleid (zoals de mate waarin de VS en China zich houden aan de afspraken uit het eerstefaseakkoord) blijven de drijvende krachten achter de yuan. Misschien wil president Trump de spanningen in een verkiezingsjaar niet verder op laten lopen, omdat dit de Amerikaanse economie nog verder onder druk zou zetten. Een meer concrete escalatie van het conflict blijft echter een reëel risico.

Wij zijn van mening dat de relatie tussen de twee landen op de lange termijn complex zal blijven. Het is niet waarschijnlijk dat de partijen tot een definitief handelsakkoord komen. Het is mogelijk dat China de afspraak om voor 200 miljard dollar aan extra Amerikaanse goederen en diensten in te kopen niet kan nakomen. Wanneer het conflict uit de hand zou lopen, zou de yuan onder druk komen te staan, omdat de stroom van kapitaal en goederen zou afzwakken.

Als we voorbij de korte termijn kijken is de evenwichtskoers een veel gebruikt meetinstrument, hoewel de waarde van valuta's moeilijk te bepalen is. In de berekeningen worden diverse economische factoren meegenomen, zoals inflatie, handelsstromen en productiviteit. Over het algemeen biedt het een richtlijn voor het koersverloop van valuta's op de lange termijn, en hieruit blijkt dat het pond niet langer ondergewaardeerd is ten opzichte van de euro.

Het VK heeft met dezelfde onzekerheden te maken als de rest van de wereld nu het economische herstel is ingezet. Het overheidsbeleid zou het pond echter moeten ondersteunen. De waarde van het GBP zal vooral een weerspiegeling zijn van het vertrouwen in de economische vooruitzichten van het land. En die hangen weer grotendeels af van de toekomstige handelsverhoudingen met de EU.

Nadat het VK de Europese Unie op 31 januari 2020 officieel verliet, begon er een overgangsperiode van 11 maanden. Deze is bedoeld om alle partijen ademruimte te verschaffen tijdens de onderhandelingen over een nieuw vrijhandelsverdrag. We denken dat een gedeeltelijk akkoord mogelijk is, maar een volledige deal nog niet. Naarmate de deadline van 31 december nadert, zal de volatiliteit van het pond toenemen en zal de munt waarschijnlijk in waarde dalen ten opzichte van de euro.

Een van die uitdagingen draait om de vraag hoe het gebruikelijke monetaire beleid en begrotingsbeleid kan worden toegepast zonder dat individuele landen worden ingeperkt. Binnen de regio lopen de economische omstandigheden immers sterk uiteen. Als dit probleem kan worden opgelost, dan zouden fundamentele factoren tot een sterkere euro moeten leiden. De EU heeft immers een dubbel overschot: zowel op de totale begroting als op de lopende rekening. Daarnaast kent de EU een lage en stabiele inflatie.

Op de kortere termijn denken we dat de euro in de tweede helft van 2020 iets in waarde zou kunnen stijgen ten opzichte van de Amerikaanse dollar, nu de wereldeconomie het herstel heeft ingezet en beleggers weer meer risico willen nemen. Tekenen van verbeterende monetaire en budgettaire integratie zouden de euro verder kunnen opstuwen.

Men blijft bezorgd over de vooruitzichten voor de eurozone op de lange termijn. Niet alleen vanwege het gebrek aan begrotingsintegratie, maar ook door bepaalde zwakke punten in de monetaire unie. Kunnen de 19 eurolanden nader tot elkaar komen en de vele economische uitdagingen oplossen waar de regio voor staat?